Shanghtin

ခ်င္းမုိင္။ ။ ၁၄ ႏွစ္ၾကာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသို႔ ဦးမတည္ဘဲ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ညႇဥ္းပမ္း ႏွိပ္စက္မႈကိုသာ တမ်ဳိးသားလံုး ေတြ႔ၾကံဳခံစားေနရေၾကာင္း ျပည္ပအေျခစိုက္ ကခ်င္ အမ်ဳိးသားအစည္းအ႐ံုး (KNO) က ယေန႔ ေျပာဆိုလုိက္သည္။

ယေန႔ က်ေရာက္သည့္ ၄၇ ႏွစ္ေျမာက္ ကခ်င္ ေတာ္လွန္ေရးေန႔တြင္ ကခ်င္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုးက ေၾကညာခ်က္တရပ္ ထုတ္ျပန္ကာ ယခုလို ေျပာဆိုလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

KNO တြဲဖက္အတြင္းေရးမႉး ဦးဦမားတူးကလည္း “ေသြးေအးတုိက္ပြဲ ခံေနရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ့ နယ္ေျမေတြကုိ ဖက္စပ္ လုပ္ကြက္ေတြ လုပ္လုိက္တယ္။ ရြာေတြကုိ ေျပာင္းခုိင္းတယ္။ တႏုိင္း၊ ဟူးေကာင္း နယ္ေျမေတြဟာ ေကအုိင္အုိနယ္ေျမ ျဖစ္တယ္။ ေက်းရြာေတြကုိ ေရႊက်င္းေတြ လုပ္ေပးလုိက္တယ္။ ရြာသားေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရဘူး။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္ ဦးတည္တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ တဖက္မွာ လူမ်ဳိးပ်က္သုဥ္းေအာင္ လုပ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ေသြးေအးေအးနဲ႔ စစ္တုိက္ေနတာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာခ်င္တယ္” ဟု မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ႀကီးမားသည့္ ျပႆနာႀကီးအျဖစ္ ကခ်င္ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ား အဓမၼ က်င့္ခံရသလို၊ လူကုန္ကူးခံရျခင္းမ်ားလည္း တည္ရွိေနၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ အေသအေပ်ာက္ မ်ားေနျခင္းတို႔ကို နအဖ စစ္အစိုးရမွ တစံုတရာ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း မရွိေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

၁၉၉၄ ခုႏွစ္ကတည္းက စစ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ေသာ KIO အဖြဲ႔မွ သုေတသနႏွင့္ ေလ့လာေရးဌာနမွ ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဗုိလ္မႉးႀကီး ဂြမ္ေမာ္ကမူ “အပစ္အခတ္ ရပ္စဲထားတဲ့ ၁၄ ႏွစ္ အေတာအတြင္းမွာ ေခါင္းစဥ္ငယ္နဲ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကုိယ္က ဘာကို လုိလားတယ္ ဆုိတာကုိ လုိက္ၿပီးေတာ့ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အျမင္ေတာ့ မတူဘူး။ အဲဒါကေတာ့ ေျပာမယ္ဆုိရင္ အမ်ားႀကီး က်ယ္ျပန္႔မယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ ကိုယ္လုိခ်င္တာ မရေပမဲ့ ေကာင္းတာေတြ ရွိပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ယမန္ႏွစ္က နအဖ အမ်ဳိးသားညီလာခံသို႔ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား တန္းတူေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေတာင္းဆိုခ်က္ ၁၉ ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး KIO ဗိုလ္မႉးႀကီးက “က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိထားတယ္။ ေပးဖုိ႔ကေတာ့ သူတုိ႔ တာဝန္ပါ။ ဒီညီလာခံကေတာ့ ေပးတယ္၊ မေပးဘူးဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး။ ဥပေဒမူၾကမ္း ေရးဆြဲေရး ေကာ္မတီမွာေတာ့ ဥပေဒ႐ႈေထာင့္ကေန ၾကည့္မယ္ေလ။ ဥပေဒ ႐ႈေထာင့္ကေန ဘယ္ေလာက္ ပါလာမလဲ ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ေစာင့္ေနတယ္္။ အလုပ္တခုဆုိတာ ၿပီးဆံုးေအာင္ ေစာင့္ရမယ္ေလ” ဟု ေျပာသည္။

ကခ်င္ေတာ္လွန္ေရးေန႔သည္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ကခ်င္တမ်ဳိးသားလံုး တန္းတူ အခြင့္အေရး ရရွိေရးအတြက္ လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရးကို စတင္ရာမွ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ ေန႔ရက္တြင္ ဖဲြ႔စည္းတည္ေထာင္ခဲ့သည့္ အပစ္အခတ္ရပ္ KIO သည္ ဌာနခ်ဳပ္အေျခစိုက္ရာ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ရွိ လုိင္ဇာၿမ့ဳိတြင္ ကခ်င္ေတာ္လွန္ေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ကခ်င္႐ုိးရာ မေနာပြဲကုိ ယခုလ ၂ ရက္ေန႔မွ ယေန႔အထိ က်င္းပခဲ့သည္။

အခမ္းအနားသို႔ ေျမာက္ပုိင္းတုိင္း ဒု-တုိင္းမႉး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ စံထြန္း၊ ကခ်င္ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔မ်ား၊ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ဒီမုိကရက္တစ္ တပ္မေတာ္ NDAK၊ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ကာကြယ္ေရး တပ္မေတာ္ KDA ၊ ဝျပည္ေသြး စည္းညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ UWSA၊ ပေလာင္ ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရး ပါတီ PLP၊ တ႐ုတ္ျပည္ ယူနန္ျပည္နယ္မွ ကခ်င္ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ ဂုိဏ္းေပါင္းစံုလည္း တက္ေရာက္ခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ ကခ်င္ေတာ္လွန္ေရးေန႔ အခမ္းအနားမ်ားကုိ ဒိန္းမတ္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏိၵယ၊ မေလးရွား၊ အဂၤလန္ႏွင့္ ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမ့ဳိတြင္လည္း က်င္းပၾကသည္။

နအဖ စစ္ဘက္ေရးရာ လံုျခံဳေရးဌာန အရာရိွခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ရဲျမင့္သည္ ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း ရွမ္းျပည္ (ေျမာက္ပိုင္း) ရွိ အပစ္ရပ္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသလို၊ နအဖ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ခင္ေအာင္ျမင့္ကလည္း ယခုလဆန္းပိုင္းက ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ အပစ္ရပ္ KIA ႏွင့္ ဒီမုိကေရစီသစ္ တပ္မေတာ္ (ကခ်င္) NDA (K) တို႔ကို သြားေရာက္ေတြ႔ဆံု၍ ေရြးေကာက္ပဲြအသစ္ က်င္းပလွ်င္ ပါတီအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းကာ ေရြးေကာက္ပဲြ ဝင္ေရာက္ေရး တုိက္တြန္းခဲ့ေၾကာင္း ေဒသတြင္း သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။

KIO ဒုႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဗိုလ္မႉးႀကီး ဂ်ိမ္းစ္လြမ္းေဒါင္က “ျပည္သူလူထုက လုိခ်င္တဲ့ သူကုိ ေရြးခ်ယ္ဖုိ႔ အေျဖရွာရမယ့္ အခ်ိန္ေရာက္ပါၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ျပည္သူေတြ စည္းစည္းလံုးလံုးနဲ႔ ေသြးစည္းညီညြတ္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ကုိ ေရြးခ်ယ္ဖုိ႔ လုိအပ္ေနပါၿပီလုိ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြက အုပ္ခ်ဳပ္ဖုိ႔ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ ျပည္သူေတြကုိ ဘယ္လုိ ကာကြယ္မယ္ ဆုိတာကုိ ေျပာခ်င္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

“လက္နက္ခ်ဖုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုအခ်ိန္အထိ ဘာမွမေျပာေသးဘူး။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္မွာပဲ အခု အစုိးရသစ္ တက္လာမွ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးရေအာင္လုိ႔ ေျပာလာတဲ့အတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲ မေရာက္မခ်င္းက လက္နက္ ခ်ပါ၊ မခ်ပါ ဆုိတာ ဘာမွ ေျပာဖုိ႔ မလုိေသးဘူး ဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာမွ မစဥ္းစားေသးပါဘူး” ဟု ဗုိလ္မႉးႀကီး ဂြမ္ေမာ္က ေျပာသည္။

အမည္မေဖာ္လုိသူ KIO ဗုိလ္မႉးတဦးကမူ “က်ေနာ္တုိ႔ လက္ခံႏုိင္ရင္ လက္ခံမယ္။ လက္မခံႏုိင္ဘူး ဆုိရင္လည္း ဘယ္တတ္ႏုိင္မွာလဲ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဦးတည္ခ်က္၊ လုိခ်င္တာကေတာ့ ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ျဖစ္ရမယ္။ ဒါပဲ” ဟု မဇၩိမကုိ ေျပာသည္။